معرفت و پیوند آن با فضیلت و سعادت در نگاه افلاطون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل (Original Article)

نویسندگان

1 دانشیار، گروه الهیات، دانشکده‌‌‌‌ی علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد فلسفه‌‌‌‌ و حکمت اسلامی، گروه الهیات، دانشکده‌‌‌‌ی علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

10.22080/jre.2021.20852.1129

چکیده

معرفت، فضیلت و سعادت؛ مسائلی که همواره در نظام فلسفی افلاطون جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده اند، چنان که افلاطون در بنای آرمان شهر خود برای این مسائل سهمی عظیم قائل است. پرسش پایه ی این جستار عبارت است از این‌که: چه رابطه ای میان معرفت، فضیلت، و سعادت به روایت افلاطون وجود دارد؟. دستاوردهای این مقاله از این قرار است: روح فلسفه‌ی افلاطون مؤید پیوند و هم‌سویه بودن جهت فضیلت و معرفت با یکدیگر است و به گونه ای که به نظر می رسد در تفکر افلاطونی، هجوم رذائل اخلاقی به فرد فضیلت‌مند موجب تنزل مراتب معرفتی در او خواهد شد. همچنین معرفت به عنوان یکی از مبانی سعادت انسان، نقش مهمی در نیکبختی او خواهد داشت. معرفت و سعادت به این سبب با یکدیگر در پیوندند که آدمی در ساحت معرفت، باید برای تشبّه به خدا به واسطه‌ی تفکّر در مُثُل، در مرتبه‌ی معرفتی «نوس» قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات