بررسی جنبه معرفت‏ شناختی ماهیت کشف و شهود در قرآن و عرفان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل (Original Article)

نویسنده

گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان-ایران

10.22080/jre.2024.26700.1194

چکیده

کشف و شهود عرفانی از جمله راه‏های کسب معرفت به خداوند تلقی شده است. پژوهش حاضر به تبیین جنبه معرفت‏شناختی آن نزد عرفا و قرآن کریم می‏پردازد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی می‏باشد و از اسناد کتابخانه‌ای استفاده شده است. هدف از تحقیق، بررسی و تبیین کشف و شهود عرفانی از منظر قرآن کریم و عرفای اسلامی می‏باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که از نظر عرفا، معرفت نسبت به خداوند، اسماء و صفات او، تنها از طریق کشف و شهود امکان‌پذیر است. مکاشفه، سقوط حجاب و تجلی حق در قلب است که پس از مجاهدات و ریاضات و توجه قلبی به حضرت حق حاصل می‏آید. مشاهده دیدار و رؤیت حق با چشم قلب، و تابش انوار الهی بر دیدگان عقل است. از تعمق در آیات قرآن کریم نتیجه گرفته شد که جنبه معرفت‏شناختی شهود عرفانی ریشه در آموزه‏های دینی و بالاخص در قرآن کریم دارد که از آن به رؤیت خداوند تعبیر شده است. عرفا نیز در مسأله شهود عرفانی، به آیات و روایات پیرامون رؤیت خدا، زهد، تقوا و اِعراض از دنیا تأسی جسته‏اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات