بررسی تطبیقی معنای زندگی از نظر کرکگور و صدرالمتالهین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل (Original Article)

نویسنده

استادیار -معارف اسلامی -پیام نور تهران- ایران

10.22080/jre.2024.25169.1176

چکیده

یکی از مهمترین مسائل فلسفه ، پرسش از معنای زندگی است. چنین به نظر می رسد که مقصود از معنا در نظر کرکگور و ملاصدرا هدف زندگی است.لازم به ذکر است که هدف زندگی برای کسی مطرح می شود که دارای علم و اراده باشد و مصداق این امر صرفا انسان است. ملاصدرا و کرکگور با تمسک و توسل به باورهای دینی یا به تعبیر بهتر احساس دینی و در صدر آن ها خداوند، به تبیین معنا داری زندگی پرداختند .کرکگور معنا و هدف زندگی را در شورمندی و جهش به سوی ایمان به خداوند می داند و بدون این روحیه زندگی انسان را فاقد پشتوانه و فاقد معنا می داند .او استدلال عقلی را در بحث معنای زندگی انسان ، دخالت نمی دهد ،زیرا این روحیه (عقلی) نوعی انفعال است که ویژگی فعالیت دینی را از انسان می گیرد . باید اذعان داشت که آنچه که از نگاه او مورد غفلت قرار گرفته ساختار فطری انسان است
در حکمت متعالیه با الهام از آموزه‌های دینی نوعی پیوستگی میان انسان، خدا و هستی وجود دارد که وجود خداوند هدف و غایت نهایی و عامل اصلی این پیوستگی تلقی می‌گردد و در اندیشه صدرا، فهم درست این رابطه معنادار و تلاش در این راستا، کلید معناداری زندگی انسان است..معناداری زندگی از نظر صدرالمتالهین منوط به وجود هدف ارزشمند است، هدفی که فراتر از مسائل مادی و حتی معنوی انسان است و آن یک امر متعالی است . وی انسان را متشکل از نفس و بدن می داند و آنچه انسان را به این هدف ارزشمند می رساند اراده و عقل آدمی است.
در این مقاله تلاش گردیده ضمن بیان تفکرات این دو اندیشمند درباره معنای زندگی، به تثبیت سرچشمه بودن خداوند به عنوان یگانه بنیاد و مبدا معناداری در اندیشه ملاصدرا پرداخته و دیدگاه سورن کرکگور مورد نقادی قرار می گیرد

کلیدواژه‌ها

موضوعات