سنجش اثربخشی «ادراک شهودی» در «بهبود زندگی» از منظر یوگاناندا و برگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل (Original Article)

نویسنده

استادیار فلسفه و کلام دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت (ع)، تهران، ایران.

10.22080/jepr.2025.28140.1233

چکیده

اندیشه پاراماهانسا یوگاناندا و یهودا برگ متاثر از سنت‌های دینی-مذهبی پیرامون معنویت و بهبود زندگی است و پرسش مقاله این است که چگونه بررسی تطبیقی نسبت «ادراک شهودی» و «بهبود زندگی» در اندیشه آنها امکان‌پذیر بوده و این خوانش تا چه اندازه استوار است؟ بدین‌سان، ؟ بدین‌سان، در مقام ارائه پاسخ به شیوه مطالعه کتابخانه‌ای و روش تحلیلی - تطبیقی و به فراخور انتقادی نشان می‌دهیم که هر چند آنها به‌ویژه ناظر به تلقی از موفقیت، اراده متعالی و شهود به‌منزله بنیاد بهبودی اشتراک‌نظر دارند. لکن، افتراق دیدگاه آنها درباره چشم‌انداز هستی‌شناختی و تمرین‌های معنوی حائز اهمیت است؛ چرا که ترسیم دوگانه‌ای از جایگاه انسان در جهان به دست داده و تمرین‌های معنوی متمایزی برای بهبود زندگی ارائه می‌دهند. از این‌رو، خوانش آنها حداقل دو کاستی دارد؛ نخست، تقلیل‌گرایی؛ چرا که از اهداف کلان دینی غفلت کرده و تنها جنبه‌ خاصی را مدنظر قرار می‌دهند. در واقع، آنها از لوازم و جنبه‌های متنوع بهبود زندگی غافل می‌شوند. دوم، یکسونگری به شهود و تسامح درباره سنجه‌های صحت و سقم آن.

کلیدواژه‌ها

موضوعات