1
کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2
استادیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
10.22080/jepr.2025.28275.1241
چکیده
نفس از مهم‌ترین مباحث فلسفی ملاصدرا و فلوطین است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به مطالعه تطبیقی دیدگاه‌های این دو فیلسوف در باب رابطه نفس و بدن پرداخته‌ایم. این دو به حدوث جسمانی نفس معتقد بوده و بدن را جزء اخیر علت تامّه می‌دانند. از طرفی در باب حدوث جسمانی نفس، وحدت نفس و بدن، مراتب نفس و بدن و ابزاروار بودن بدن برای نفس، در فرازهایی به یکدیگر نزدیک شده و از جهاتی نیز تفاوت‌هایی دارند. همچنین می‌توان رگه‌هایی از دیدگاه حرکت جوهری اشتدادی را در اندیشه‌های فلوطین مشاهده کرد؛ زیرا صورت را جوهر دانسته و به نظر می‌رسد به تزاید کمالات صور در جهان طبیعت برای موجود زنده قائل است. با این حال بیان کاملا نظام‌مندی از آن ارائه نمی‌دهد. از سوی دیگر فلوطین و ملاصدرا هر دو به وحدت نفوس در قوس نزول و در ضمن عقل (در نزد ملاصدرا) و نفس عالم (در نزد فلوطین) معتقد بوده و به وحدت طبعی نفس و بدن در عالم طبیعت رأی می‌دهند. همچنین هر دو بدن را ابزاری در دست نفس دانسته و آن را خاستگاه واقعی ادراک و تحریک نمی‌دانند. این نفس است که ادراک می‌کند و بدن را برای تصرف در عالم طبیعت به کار می‌برد.
آموزگارنیا, سید مصطفی , & سوری, روح‌الله . (1403). بررسی رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا و فلوطین. کاوش‌های فلسفه و دین, 3(2), 189-207. doi: 10.22080/jepr.2025.28275.1241
MLA
سید مصطفی آموزگارنیا; روح‌الله سوری. "بررسی رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا و فلوطین", کاوش‌های فلسفه و دین, 3, 2, 1403, 189-207. doi: 10.22080/jepr.2025.28275.1241
HARVARD
آموزگارنیا, سید مصطفی, سوری, روح‌الله. (1403). 'بررسی رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا و فلوطین', کاوش‌های فلسفه و دین, 3(2), pp. 189-207. doi: 10.22080/jepr.2025.28275.1241
CHICAGO
سید مصطفی آموزگارنیا و روح‌الله سوری, "بررسی رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا و فلوطین," کاوش‌های فلسفه و دین, 3 2 (1403): 189-207, doi: 10.22080/jepr.2025.28275.1241
VANCOUVER
آموزگارنیا, سید مصطفی, سوری, روح‌الله. بررسی رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا و فلوطین. کاوش‌های فلسفه و دین, 1403; 3(2): 189-207. doi: 10.22080/jepr.2025.28275.1241
)