تاملی در حکمت قرآنی از دیدگاه ملاصدرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل (Original Article)

نویسندگان

1 گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی نیشابور

2 گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان

3 دانشیار دانشگاه قم

10.22080/jepr.2025.29394.1283

چکیده

حکمت درقرآن معادل خیرکثیر معرفی شده و اختصاص آن به اشخاص به اعطای خداوند است. ملاصدرا در بحث حقیقت حکمت به این ویژگی توجه می دهد اما تحصیل شرایط بهره مندی از آن را تابع ملزوماتی می داند. از نظر ملاصدرا، حکمت علم مصطلح نیست. برخورداری از شرایط اعطای آن بسیار سخت و طاقت فرسا بوده و تقلیدی نیست. حکمت عامل تحول انسان نیست بلکه خود عامل تعین و تکون نفس و کمال اول است. حکمت سازو کار شدن انسان است. ملاصدرا از میان ملزومات تحقق شرایط اعطای حکمت، تخلق به اخلاقیات شرعی و همنشینی با قرآن را از بقیه ملزومات مهمتر می داند. وی حکمت حقیقی را معرفتی اعطایی و خاص به الله تعالی و صفات و افعالش می داند به گونه ای که این معرفت به ایمان حقیقی فرد منتج گردد. صاحب معرفت حکمی و ایمان حقیق، شناختش از توحید خداوند، معاد و مشتقات آن و حقیقت قرآن بسیار متفاوت از دیگران است. بزرگان حکمت و خیر کثیر غیر از خداوند و انبیاء الهی از نظر ملاصدرا همگی اهل الله، اهل شهود و اهل طربق انبیاء الهی هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات