تحلیل انتقادی آموزه تثلیث در الهیات مسیحی با خوانش صدرایی از توحید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل (Original Article)

نویسنده

عضو هیأت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه صنعتی کرمانشاه

10.22080/jepr.2025.30095.1297

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی انتقادی آموزه‌ی تثلیث در الهیات مسیحی از منظر توحید در حکمت متعالیه‌ی ملاصدرا انجام شده است. پرسش اصلی آن است که این دو نظام فکری، در سطح مبانی متافیزیکی و هستی‌شناختی، در چه نقطه‌هایی با یکدیگر تعارض دارند و آیا می‌توان میان آن‌ها زمینه‌ای برای گفت‌وگوی فلسفی فراهم آورد؟ در این مطالعه که با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی و بر پایه‌ی منابع معتبر کتاب‌خانه‌ای سامان یافته، ابتدا مبانی کتاب‌مقدسی و الهیاتی تثلیث و تفسیرهای گوناگون از اقانیم ثلاثه بررسی شده است. سپس ساختار فلسفی توحید در نظام صدرایی، بر پایه‌ی اصول اصالت وجود، وحدت شخصی وجود و تشکیک در مراتب آن، تبیین گردیده است. در گام پایانی، نقاط تعارض و امکان گفت‌وگو میان این دو دستگاه الهیاتی تحلیل شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ریشه‌ی اختلاف در تلقی متفاوت آن‌ها از حقیقت وجود است: الهیات مسیحی بر «کثرت در وحدت» استوار است، در حالی‌که حکمت متعالیه از «وحدت محض» دفاع می‌کند. بر این اساس، هرچند فهم این تفاوت‌ها می‌تواند به گفت‌وگوی بین‌ادیانی یاری رساند، اما از منظر صدرایی، سازگاری نظری میان تثلیث و توحید وجودی ممکن نیست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار