ویتگنشتاین اوّل و تقرّر خدا و دین در ساحت امر رازآمیز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل (Original Article)

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه دین، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران.

2 استاد گروه فلسفه دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران.

10.22080/jre.2023.23840.1159

چکیده

لودویگ ویتگنشتاین در دوره اول تحوّل فکری خود با طرح نظریه تصویری معنا که در آن با برتراند راسل همرأی بود، تلاش نمود تا کرانه های گزاره های معنادار و مرز میان گفتنی‌ها و ناگفتنی‌ها را هویدا سازد. وی با طرح نظریه فوق، بیان داشت که گزاره های متضمّن مقولاتی همچون امر برتر/خدا، دین و البته سایر امور هنجاری، اگر چه می‌توان صورت منطقی را در آنها رعایت نمود، لیکن نقش شناختی ندارند. این گزاره‌ها با فَرارَوی از مرزهای زبان، معنایی محصّل را افاده ننموده و چونان گزاره های مهمل و بدساخت تلقّی می شوند. اما این پایان راه نبود؛ او در ادامه از ساحت سکوت به سوی ساحت رازآمیز قدم پیش می‌نهد و مقولات امر برتر/خدا و دین را رازآمیز می‌خواند. در این مقاله با تکیه بر آثار اوّلیه و آثار دوره انتقالی ویتگنشتاین، به بررسی و تحلیل نظر او در باب امر برتر/خدا و دین و نظر مفسّران او در این زمینه خواهیم پرداخت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Ānskūm, J. I. M. (2017). Mūqaddamih-ī bar Tirāktātūs Witginishāyn. Translated to Hūmayūn Kakasūltany. Tehran: Game No. ]In Persian[.
Atkinson, James R. (2021). Witginishāyn-i Mutiqaddim wa Irfān. translated by Rizā Shāhmohammādy. Tehran: Nāghdy Farhāng. ]In Persian[.
DanaldHādsūn, Dānāld. (2009). Lūdwyg Witginishāyn Rābt-i Falsafi-e ū Bi Bāvāri Dyny. (Ludwig Wittgenstein: the bearing of his philosophy upon religious belief). Translated by Mustafā Malikyan. Tehran: Nigah-i Mūāsir. ]In Persian[.
Engilmān, Pāūl. (2019). Nāmih-i hāyi Ludwig Wittgenstein bih Paul Engelmann. (Letter from Ludwig Wittgenstein to Paul Engelmann). Translated by Hamid Irfān. Tehran: Sybi Surkh. ]In Persian[.
Mālcūm, Nūrman. (2005). Dydgaāh-i dyny-i Witginishāyn (Wittgenstein: a Religious Point of View?). translated by Ali zāhid. Second Edition. Tehran: Game No. ]In Persian[.
Muwahhid, Ziā. (2013). Az Arastū Ta gūdil. (from Aristotle to Gödel). Forth Edition. Tehran: Hirmis. ]In Persian[.
Witginishāyn, Lūdwyg. (2005). Bargih-hā. (Zettell). translated by Malik Hosseini. Tehran: Hirmis.]In Persian[.
Witginishāyn, Lūdwyg. (2017). Farhang-wa Arzish. (Culture and Value). translted by Omid Mihrygan. Tehran: Game No. ]In Persian[.
Witginishāyn, Lūdwyg. (2018). Risālih-i Mantiqi Falsafi. (Tractatus Logico-Philosophicus). translated by Sūrūsh Dabbāgh. Third Edition. Tehran. Hirmis. ]In Persian[.
Crary, A. and Read, R. eds., (2002). The New Wittgenstein. Routledge.
Cottingham, J., (2017). “Wittgenstein's Philosophy of Religion”. In A Companion to Wittgenstein (pp. 639-650). Wiley-Blackwell.
Dain, E., (2006). Nonsense and the new Wittgenstein. Cardiff University (United Kingdom).
Diamond, C., (1995). The realistic spirit: Wittgenstein, philosophy, and the mind. mit Press.
Frankl, V. E. (1984). Search for meaning. Milwaukee, WI, USA: Mount Mary College.
Hacker, P., (1986). Insight and illusion: Themes in the philosophy of Wittgenstein.Oxford University Press, New York.
Hacker, P.M.S., (1996). Wittgenstein’s place in twentieth-century analytic philosophy. Philosophy, 73(283).
Hulster, F. (2015). Introduction to Wittgenstein's Tractatus Logico-Philosophicus.
Kamen Lozev & Marina Bakalova eds. (2020) 130 Years Ludwig Wittgenstein (1889-2019) Conference Proceedings. Belgrade, Serbia: Center for Open Access in Science.
Kenny, A., (2006). Wittgenstein (rev. ed.). Malden, MA: Blackwell Publishing.
Khataniar, Ansuman (2020). Wittgenstein Method of Philosophy: It’s Varius Implications”. Journal of Critical Reviews. Vol 7, Issue 14.
Moore, A.W., (1987). On Saying and Showing: AW Moore. Philosophy, 62(242).
Ottuh, P.O. and Idjakpo, O.G., (2020). Ludwig Wittgenstein: Language-Game And Religious Belief. Interference: Journal of Language, Literature, and Linguistics, 1(2), pp.166-181.
Phillips, D.M., (2003). What can be shown, cannot be said: Wittgenstein's conception of philosophy in the Tractatus and the Investigations (Doctoral dissertation, Durham University).
Proops, I., (2011). Logical atomism in Russell and Wittgenstein.
Pulido, M., (2009). The place of saying and showing in Wittgenstein’s Tractatus and some later works. Aporia, 19(2), pp.11-32.
Read, R.J. and Lavery, M. eds., (2010). Beyond the Tractatus Wars. Routledge.
Schwarz, D.S., (1968). A new approach to the interpretation of Wittgenstein's Tractatus Logico-Philosophicus (Doctoral dissertation, University of St Andrews).
Stiver, D.R., (1996). The philosophy of religious language: sign, symbol, and story.
Velloso, A.R.S., (2017). Wittgenstein “Great Analysis” and Frege's construal of number as a property of properties. Analytica-Revista de Filosofia, 21(1), pp.171-208.
Vlăduțescu, Ș. (2014). Communication of Silence at Ludwig Wittgenstein: Linguistic Silence. International Letters of Social and Humanistic Sciences, (05), 81-86.
Wittgenstein, L., (1967). Lectures and conversations on aesthetics, psychology and religious belief. Edited by C. Barret. Berkeley. Cal.: University of California Press.
Wittgenstein, L., (1961). Notebooks 1914-1916, translated by GEM Anscombe. New York and Evanston: Harper & Row, Publishers.