شلایرماخر و تکثرگرایی دینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل (Original Article)

نویسنده

استادیار دانشگاه مفید قم

10.22080/jre.2023.24579.1167

چکیده

چکیده:

شلایرماخر پس از عصر روشنگری و اشکالاتی که توسط هیوم و کانت به اصل متافیزیک وارد شد و اشکالاتی که توسط نقادان جدید کتاب مقدس به دین وحیانی وارد شد، تلاش کرد که قرائت و بیانی نو از اصل دین و دین مسیحی ارائه دهد که از این اشکالات در امان باشد. او عقاید و اعمال را خارج از دین می‌شمارد و می‌گوید گوهر دین «مواجهه با بیکرانه» است و این مواجهه در همه ادیان وجود دارد. از این رو کسانی او را تکثرگرا به حساب آورده‌اند. اما آیا شلایرماخر واقعا تکثرگرا است یا انحصارگرای معتدل؟ این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی در پی اثبات این است که او یک‌ انحصارگرای معتدل است ونمی‌تواند از اشکالات انحصارگرایی بگریزد. شلایرماخر مسیحیت را از این جهت متفاوت با دیگر ادیان می‌داند که در آن مواجهه با بیکرانه بهتر و بالاتر از دیگر ادیان صورت می‌گیرد و رستگاری بهتر محقق می‌شود.سخن این نوشتار این است که شلایرماخر در هدف خود موفق نیست

کلیدواژه‌ها

موضوعات


براون، کالین، (1375)، فلسفه و ایمان مسیحی، ترجمه ط. میکائلیان، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
پراودفوت، وین، (1377)، تجربۀ دینی، ترجمه عباس یزدانی، قم، مؤسسه فرهنگی طه.
پلانتینگا، الوین، (1380)، «دفاعی از انحصارگرایی دینی»، در صراطهای مستقیم، تهران، مؤسسه فرهنگی صراط.
ریچاردز، گلین، (1383)، رویکردهای مختلف به پلورالیزم دینی، ترجمه رضا کندمی و...، قم، مرکز مطالعات ادیان و مذاهب.
کونگ، هانس، (1383)، متفکران بزرگ مسیحی، ترجمه گروه مترجمان، قم، مرکز مطالعات ادیان و مذاهب.
لین، تونی، (1380)،  تاریخ تفکر مسیحی، ترجمه روبرت آسریان، تهران، انتشارات نشر و پژوهش فروزان روز.
هوردرن، ولیام، (1368)، راهنمایی الهیات پروتستان، ترجمه ط. میکائلیان، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
هیک، جان، (1378)، مباحث پلورالیسم دینی، ترجمه عبدالرحیم گواهی، تهران، مؤسسه انتشاراتی تبیان.